Wzdęcia to powszechna dolegliwość, która dotyczy każdego z nas. Ich główne źródło stanowi fermentacja bakteryjna w obrębie jelit, której produktem ubocznym są właśnie gazy. Oprócz tego wzdęcia mogą towarzyszyć wielu zaburzeniom czynnościowym przewodu pokarmowego i czasem mogą wymagać szerszej diagnostyki.
Utrata masy ciała
Jednym z pierwszych niepokojących objawów, który może towarzyszyć wzdęciom, jest utrata masy ciała. Co ważne, musi to być nieplanowana utrata masy ciała, czyli taka która, nie wiąże się ze zmianą stylu życia, ani wprowadzeniem diety. Klinicznie jest to symptom, który wymaga pilnej diagnostyki medycznej i może być oznaką toczącej się choroby przewlekłej. Dlatego jeżeli zauważymy zmianę w funkcjonowaniu naszego przewodu pokarmowego, w tym wzdęć, zmiany rytmu wypróżnień i spadku wagi, koniecznie powinniśmy skonsultować się z lekarzem.
Wzdęcia po określonym posiłku
Osoby, które cierpią na przewlekłe wzdęcia, w pierwszej kolejności powinny zwrócić uwagę na zbieżność występowania wzdęć, ze spożyciem określonego produktu spożywczego. Ma to na celu rozpoznanie nietolerancji pokarmowej, której jednym z objawów mogą być właśnie wzdęcia połączone z symptomami takimi jak: uczucie przelewania w jamie brzusznej, ból brzucha, wysypka, biegunka, nudności i wymioty. Często ustalenie właściwego rozpoznania bywa trudne. Jednak często skuteczna okazuje się być dieta eliminacyjna, która pomaga postawić diagnozę w sytuacji, gdy po odstawieniu danego produktu obserwuje się wygaszenie niepożądanych objawów[1].
Biegunka i zaparcia
Naprzemiennie występujące biegunka i zaparcia, zwłaszcza połączone z nagłym parciem na stolec, kurczowym bólem brzucha i uczuciem ulgi po oddaniu stolca oraz wzdęciami mogą sugerować zespół jelita drażliwego (tzw. IBS- irritable bowel syndrome). Jest to przewlekła choroba jelit, której przyczyna nie jest znana, ale bardzo często współwystępuje u osób ze stwierdzonymi zaburzeniami psychicznymi. Rozpoznanie tej choroby ustala się na podstawie ściśle określonych kryteriów, w skład których wchodzą między innymi: ból brzucha, trwający więcej niż jeden dzień w tygodniu, połączony z wypróżnianiem, zmianą częstości wypróżnień lub ze zmianą wyglądu stolca[2].
Krew w stolcu
W pewnych sytuacjach wzdęcia mogą być objawem schodzącym na dalszy plan, zwłaszcza gdy pojawią się dodatkowe objawy takie jak krew w stolcu. Stolec z krwią może świadczyć o wielu nieprawidłowościach i mieć różne źródło np. pochodzić z podkrwawiających guzków krwawniczych występujących w pobliżu odbytu, towarzyszyć infekcji bakteryjnej lub świadczyć o patologii toczącej się w obrębie jelita np. uchyłki, choroby zapalne, polipy, czy proces nowotworowy. Jednak zawsze, gdy zauważymy obecność krwi w stolcu, powinno nas to zaniepokoić i skłonić do wizyty u specjalisty[3].
Jak pomóc sobie w przypadku wzdęć?
Wśród farmakologicznych metod radzenia sobie ze wzdęciami i gazami znajduje się symetykon, czyli stabilny, powierzchniowo czynny polidimetylosiloksan. Jest to substancja czynna, wchodząca w skład leku o nazwie Espumisan, która zmniejsza napięcie powierzchniowe pęcherzyków gazu, zawartych w masach pokarmowych i w śluzie przewodu pokarmowego, powodując ich pękanie. W ten sposób dochodzi do uwolnienia gazów, które mogą być z powrotem wchłonięte przez ścianę jelita lub usunięte w wyniku ruchów perystaltycznych.
Referencje:
- Bartuzi, A. Horvath, Nadwrażliwość pokarmowa, Interna Szczeklika 2019/2020.
- Skrzydło-Radomańska, M. Szczepanek, W. Bartnik, Zespół jelita drażliwego, Interna Szczeklika 2019/2020.
- Nowakowska-Duława, M. Szczepanek, M. Krawczyk, W. Patkowski, M. Wiszniewski, J. Ciećkiewicz, W. Bartnik, Krwawienie z przewodu pokarmowego, Interna Szczeklika 2019/2020.
[1] Bartuzi Z., Horvath A., Nadwrażliwość pokarmowa, Interna Szczeklika 2019/2020, str. 665-668.
[2] Skrzydło-Radomańska B., Szczepanek M., Bartnik W., Zespół jelita drażliwego, Interna Szczeklika 2019/2020, str. 602-605.
[3] Nowakowska-Duława E., Szczepanek M., Krawczyk M., Patkowski W.,mWiszniewski M., Ciećkiewicz J., Bartnik W., Krwawienie z przewodu pokarmowego, Interna Szczeklika 2019/2020, str. 659-663.
